W naszej szkole od 30 lat mieści się Regionalna Izba Pamiątek. Inicjatorami jej powstania byli ówczesny kierownik szkoły Albin Pobłocki i historyk z Uniwersytetu Gdańskiego prof. Józef Borzyszkowski, z pochodzenia karsinianin. Przedsięwzięcie to miało stanowić zaczątek muzeum, jakie planowano zorganizować w Karsinie.

Ogółem zbiory nasze, oprócz monet i banknotów, licz± prawie 200 eksponatów i ogromną ilość zdjęć, których nie sposób zaprezentować z powodu braku miejsca. Karsińska Izba Pamiątek ma na celu przede wszystkim gromadzenie eksponatów celem uchronienia ich przed zniszczeniem i zapomnieniem oraz wykorzystywanie owych świadectw przeszłości na lekcjach jako elementów regionalnej historii, stąd zapraszamy nie tylko turystów, ale także nauczycieli i uczniów innych szkół. Regionalna Izba Pamiątek otwarta jest w godzinach pracy szkoły lub po uprzednim zgłoszeniu. 

Życie codzienne

Przeważająca część eksponatów to przedmioty używane kiedyś na co dzień w gospodarstwach domowych. Dużą rolę w jadłospisach dawnych mieszkańców wsi odgrywało mleko i jego przetwory, stąd w naszych zbiorach mamy kilka przedmiotów związanych z tym produktem.

Jest to dzbanek do przechowywania mleka, wykonany z drewnianych klepek, spiętych trzema metalowymi obręczami z uchwytem. Do robienia masła służyły kierznie. U nas można obejrzeć kierznię tłuczkową. Posiadamy też drewnianą wagę szalkową do odważania masła. Natomiast do porcjowania i jednocześnie ozdabiania masła używano foremek. Foremki z naszych zbiorów to tzw. stempelkowe, mają bowiem okrągły kształt i wykonane są techniką toczenia. Posiadają wewnątrz na dnie głęboko rzeźbione ornamenty – jedne o motywach roślinno-zwierzęcych, inne geometryczne w postaci rozety.

W każdym gospodarstwie używano też dużo narzędzi służących do przechowywania i obróbki zboża. Wśród naszych eksponatów znajduje się drewniana szufla do zboża, łopata do wsuwania chleba do pieca, łopatka do mąki lub kaszy oraz tzw. cep – narzędzie do ręcznego młócenia zboża. Jest to cep typu kapicowego, złożony z dwóch części – dzierżaka, służącego do trzymania i bijaka, którym uderzano w kłosy rozłożone na klepisku – połączonych skórzanym pasem. Do innych przedmiotów codziennego użytku należą też metalowe sztućce, naczynia porcelanowe i szklane, nosidło do wiader – tzw. szuńdy oraz kołowrotek do przędzenia wełny.
Największym eksponatem naszych zbiorów jest ręcznie malowana skrzynia posagowa.

Rzadkością natomiast były na wsi maszyny do szycia, st±d maszyna firmy Singer z przełomu XIX i XX w. należy do najcenniejszych eksponatów izby. Najliczniej z kolei reprezentowane są żelazka na węgiel. Zasada ich działania polegała na rozgrzaniu dolnej powierzchni żelazka za pomocą wkładanego do wnętrza żarzącego się węgla. Najciekawsze z nich zachowało oryginalną niklową powierzchnię i ozdobny uchwyt. Posiadamy też zbiór lamp naftowych.

Sztuka ludowa

W izbie pamiątek prezentujemy też wytwory sztuki ludowej. Należą do nich rzeźby Franciszka Męczykowskiego – rzeźbiarza, gawędziarza i poety w jednej osobie, silnie związanego z ziemią karsińską oraz Władysława Licy – artysty z pobliskich Wdzydz Tucholskich.

Najstarszym eksponatem tej części wystawy jest rzeźba św. Jana pochodząca z klasztoru augustianów w Chojnicach. Do Karsina trafiła w 1816 r., gdzie przez wiele lat znajdowała się w kapliczce.

W Izbie znalazły też swoje miejsce wytwory sztuki plecionkarskiej Władysława Milanowskiego – jednocześnie mistrza prostych, ale trafnych rymowanek, będących odzwierciedleniem ludzkich słabostek i przywar.

Nie sposób nie zwrócić uwagi na oryginalny wytwór tkactwa artystycznego Wandy Nazarczuk. Jest to dywanik ze szmatek i resztek wełny. Kiedyś nie było w Karsinie domu, w którym nie byłoby kolorowych chodników wykonanych przez panią Wandę, trafiały one też do innych miejscowości, a nawet za granicę.

Swoistym rodzajem ludowej działalności artystycznej było na wsi lutnictwo. Znanym karsińskim lutnikiem jest Leon Kiżewski – budowniczy skrzypiec i mandolin. W naszych zbiorach znajduj± się formy do produkcji skrzypiec oraz jedyna zachowana mandolina pana Leona.

Monety i banknoty

W osobnej gablocie prezentowana jest wystawa starych monet i banknotów pod nazwą “Pieniądze naszych przodków”. Najstarsza moneta pochodzi z 1821 r., a najstarszy banknot to sturublówka z 1910 r. Wystawa ta liczy 80 eksponatów posegregowanych wg okresów historycznych: zabory, dwudziestolecie międzywojenne, okres II wojny światowej i PRL.